Enürezis Genel anlamda dışkıyı tutamama ya da bilinçli olarak tuvalet harici sosyal ortamlarda dışkı bırakma ile karakterize bir durumdur. Bir çocuğun 2 yaş itibari ile dışkı kontrolüne başlaması beklenir. 3 yaşından sonra devam eden kontrolsüzlük ise uzman eşliğinde takip edilmelidir.
Enkopreziden farklı olarak idrar kontrolü gece ve gündüz kontrolü olmak üzere 2 boyutta incelenir. Gündüz kontrolü 2 yaş civarı gelişmesi beklenen tuvalet alışkanlığı iken gece kontrolünün 3 yaş civarında gelişmeye başlaması beklenir.
KARŞI OLMA BOZUKLUĞU
Bu tanıya sahip çocuk ve ergenler erişkinlerin koyduğu kurallara uymayı reddederler ve inatçılık sergilerler. İtaatsiz olmanın yanı sıra çabuk sinirlenirler, kolay ağlarlar ve çoğu zaman öfkeli bir tavır içerisindedirler. Sık sık tartışma çıkarma olasılıkları yüksektir ve tartışma sırasında öfkelerini kontrol altında tutmakta zorlanırlar. Genel olarak kendilerinde bir problemin farkına varmaz, kendi hataları için başkalarını –özellikle anne, baba, öğretmen gibi otorite figürlerini- suçlarlar. Ailelerine karşı sabırsız ve hoşgörüsüz olabilirler.
KGB tanısı konan ergenler çocuklardan farklı olarak karşılarındakileri bilinçli olarak öfkelendirip kışkırtmaya meyilli olabilirler. Kusur bulucu, sinir bozucu, eleştirel bir tavır içerisinde, karşı tarafı hedef alan bir tutum sergileyebilirler. Bu tutum genel olarak anne baba ya da öğretmenleri hedef alır ve sabırları zorlayabilir.
TANI KRİTERLERİ
- Aşağıdaki belirtilerin herhangi birinden olmak üzere en az 4 belirti, en az 6 ay süreyle, kardeşi olmayan en az bir kişi ile etkileşimi sırasında kendini gösterir.
Öfkeli/Kolay Kızan Duygudurum
- Sık sık hiddetlenir.
- Sık sık alınganlık gösterir ya da kolay kızar.
- Sık sık kızgın, içerlemiş ve güceniktir.
Tartışmacı/Karşı Gelen Davranış
- Buyurma, yaptırma ya da yasak etme gücü olan kişilerle sık tartışmaya girer; çocuklar ve gençler, büyükleriyle sık tartışır.
- Buyurma, yaptırma ya da yasak etme gücü olan kişilerin isteklerine ve kurallara sıklıkla uymaz ya da bunlara etkin biçimde karşı gelir ya da karşı koyar.
- Sık sık, bilerek başkalarını kızdırır.
- Kendi yanlışlarından ya da yanlış davranışları nedeniyle sıklıkla başkalarını suçlar.
Kin Besleme
- Son altı ay içinde en az iki kez kin gütmüş ya da düşmanlık beslemiştir.
Not: Olağan sınırlarında bir davranışla, belirti olarak kabul edilebilecek bir davranışı ayırt etmek için bu davranışın sürekliliği ve göz önünde bulundurulmalıdır. 5 yaşının altındaki çocuklarda bu davranış başka türlü tanımlanmamışsa (A8 tanı ölçütü) en az altı ay süreyle çoğu gün ortaya çıkmış olmasıdır. Bu sıklık ölçütleri belirtilerin tanımlanmasında en düşük sıklık düzeyi için bir kılavuz oluyorsa da davranışın sıklığı ve yoğunluğunun, kişinin gelişimsel düzeyi, cinsiyeti ve kültürü için olağan aralığın dışında olup olmadığı gibi diğer etkenler de göz önünde bulundurulmalıdır.
B. Bu davranış bozukluğu kişide ya da yakın çevresinde sıkıntı yaratır ya da okulla ilgili, işle ilgili işlevsellik alanlarında ya da önemli diğer işlevsellik alanlarında olumsuz etki gösterir.
- Bu davranışlar, yalnızca, psikotik bozukluk, madde kullanım bozukluğu, depresyon ya da bipolar bozukluğun gidişi sırasında ortaya çıkmamaktadır. Yıkıcı duygudurumu düzenleyememe bozukluğu tanı ölçütlerini karşılamamaktadır.
